KAÇ SEÇMEN BİR VEKİL YAPIYOR...

24 Haziran seçimlerine az bir süre kala Denizli'de dengeler nasıl şekillenecek. Denizli'de sandığa gidecek olan seçmen sayısı kaç ? Kaç oy bir milletvekili çıkarmaya yetiyor ? İşte cevaplar... 

  Yaklaşan 24 Haziran seçimleri öncesinde Denizli'de sandığa gidecek seçmen sayısı belli oldu. Yapılan bir kamu araştırması verilerine göre; 24 Haziran Cumhurbaşkanı ve Milletvekilliği seçimlerinde Denizli'de milletvekili kişi sayısına göre düşen rakam 127 bin 342 olarak ortaya çıkıyor. Yani 127 bin 342 oy bir milletvekili ediyor.  Ancak illerin çıkartacağı milletvekili belirlenirken uygulanan sistem gereği Denizli’de yaklaşık 65 bin oy ile milletvekili çıkartmakta mümkün oluyor. D'Hondt Milletvekili Sayısı Hesaplama Sistemi ile dağılım yapıldığında 1Kasım 2015 seçimlerinde Ak Parti 289.068, CHP 218.149 ve MHP 93.628 oy almasına rağmen milletvekili dağılımı 4-2-1 olarak şekillenmişti.  Seçmen sayısı son 7 ayda en çok artan Merkezefendi ilçesi olurken; Bekilli, Beyağaç, Çal, Çardak, Güney ve Tavas ilçelerinde ise seçmen sayıları düştü. Seçmen sayısı 8 bin 227 iken 156 kişi azalarak 8 bin 71'e en çok düşen ise Güney İlçesi oldu. Merkezefendi ilçesinde ise 208 bin 451 olan seçmen sayısı 7 bin 309 kişi artırarak 215 bin 760 oldu. Merkezefendi seçmen sayısı en fazla artan ilçe oldu. İlçelerin seçmen sayıları şöyle: Acıpayam 43 bin 463, Babadağ 4 bin 993, Baklan 4 bin 473, Bekilli 5 bin 722, Beyağaç 5 bin 217, Bozkurt 8 bin 661, Buldan 20 bin 942, Çal 15 bin 728, Çameli 14 bin 791, Çardak 6 bin 664, Çivril 45 bin 987, Güney 8 bin 71, Honaz 21 bin 261, Kale 15 bin 190, Merkezefendi 215 bin 760, Pamukkale 241 bin 553, Sarayköy 23 bin 29, Serinhisar 11 bin 42, Tavas 35 bin 350. Bu sonuçlara göre; Denizli'de geçen 16 Nisan 2017'de yapılan anayasa değişikliği referandumunda 734 bin 996 olan seçmen sayısı 24 Haziran 2018 seçimleri için 12 bin 901 kişi artarak 747 bin 897'ye ulaştığı görünüyor...  D'HONDT SİSTEMİ NEDİR D’Hondt sistemi, Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D’Hondt tarafından 1878’de tasarlanmış, nisbi temsil sistemidir. Türkiye’de 1961’den bu yana -1965 Millet Meclisi genel seçimi ile 1966 Millet Meclisi ara seçimi dışında- bütün milletvekili genel ve ara seçimlerinde D’Hondt sistemi uygulanmıştır; günümüzde de yürürlükte olan sistem budur. Alınan oylar o ilin çıkartacağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar 1,2,3...diye bölünür.Bulunan rakamlar büyükten küçüğe sıralanır.Bu sıralamaya göre milletvekilliği kazananlar belirlenir. Bir örnek verelim: 4 milletvekili çıkaran bir ilde alınan oylar aşağıdaki gibi olsun. B partisinin baraj dışında kaldığını düşünelim. A partisi 120.000 B partisi, 90.000, C partisi 52.000,bağımsızlar 63.000 oy almış olsunlar.B partisi C partisinden ve bağımsızlarda daha çok oy aldığı halde barajı aşamadığı için milletvekilliği kazanamamaktadır. Eğer B partisi barajı aşsa idi C yerine B milletvekilliği kazanacaktı. Burada alınan oyların 2’ye bölünmesinde çıkan rakamın 1’e bölünmesinden çıkan sonuçtan büyük olmaması halinde alınan oylar sıralamayı belirler. Diyelim ki burada C partisi 61.000 oy almış ve B partisi de barajı aşmış olsun. Bu durumda sıralama şöyle olacak: A partisi 120.000-B partisi 90.000-Bağımsızlar 63.000-C partisi 61.000.Bu durumda A partisi 2 milletvekilliği kazanamayacak.Üç parti ve bağımsızlar birer milletvekilliği kazanacaktır. BARAJI AŞMAK ÇOK ÖNEMLİDİR! Birçok ilde çok oy almış,d’hondt sistemine göre barajı aşsa idi çok milletvekili çıkaracak parti barajı aşmadığında bu seçim sistemi en çok oy alan partiye büyük avantaj sağlamaktadır. OY ORANLARI ARASINDAKİ FARK DA ÇOK ÖNEMLİDİR Eğer bir partinin aldığı oy yüzdesi ikinci partinin 2 katı,üçüncü partinin 3 katı ise 1,2,3... bölümlemelerde hep üstünlük kendisinde olacaktır. Çünkü en büyüğün yarısı kendisinin yarısının yarısından her zaman büyük olacaktır. Basit bir aritmetiktir bu. Geçen seçimlerde yaklaşık AKP yüzde 50, CHP yüzde 25 MHP yüzde 13 aldı. Yukarıdaki aritmetik gereği AKP en çok milletvekili çıkarmıştır. Diyelim ki bu seçimde oy oranları bu üç partinin de düşsün. AKP yüzde 40-CHP yüzde 20-MHP yüzde 10-Bağımsızlar yüzde 7-Barajı aşmamış diğer partiler yüzde 23 almış olsunlar. D’hondt sistemine göre milletvekilliği sayısı bugün ki tablodan farklı olmayacaktır. Oysa tüm partiler oy kaybettiler ve kaybettikleri oylar başka partilere gitti. Bu oy oranı yüzde 23 ile en çok milletvekilliği kazanacak AKP’nin oy oranının neredeyse yarısı. Ama bu oylar boşa gidecek! PARTİ ENFLASYONU BÜYÜK OY KAYBINA YOL AÇMAKTADIR Yukarıda verdiğimiz örnekte barajı aşmamış yüzde 23 oy alan onlarca parti birleşemedikleri için barajı aşamayıp barajı aşan oy oranı ciddi biçimde düşen partilerin düşen oy oranını yükselterek bir anlamda dolaylı katkı sağlayan bir misyon üstlenmiş olmaktadırlar. Bütün bu analizler ve seçimin matematiği partilerin birleşmesini öngörüyor. Bu nedenle parti kurmak yerine partilerin birleşmesi şart!